Travari Srbije

Maj?ina dušica

Drugi nazivi: Timijan livadski, majkina dušica, popovac, materka, tamjanika, bakina dušica, bukovica, vreskovina, vrisak, divlji bosiljak, duši?ina, duši?ka, materina dušica, materka.
Latinski naziv: Thymus serpyllum

Opis biljke. Maj?ina dušica je trajna 20 - 30 cm visoka, grmasta biljka. Ima uske elipsaste sivo - zelene listi?e sa kratkim peteljkama. Roza do lila cvetovi stvaraju na vrhovima stabljike okrugle cvetove, jakog i ugodnog mirisa.

Stanište. Raste na sun?anim brežuljcima i padinama, na posnim rubovima šuma i ?esto, na malim livadskim mravinjacima. Potrebno mu je mnogo toplote i sunca, pa se zato dobro drži na kamenitim površinama i planinskim suvatima, gde se iz zemlje osloba?a mnogo toplote.

Upotrebljivi delovi biljke. List i cvet.

Hemijski sastav. Eteri?no ulje (fenoli-timol,karvakrol), flavonoidi, organske kiseline, tanini, saponini.

Lekovito delovanje. Upotrebljava se, pre svega, kao lek za le?enje organa za varenje, re?e i organa za disanje. Maj?ina dušica se daje protiv crevnih parazita, narocito protiv de?jih glista. Preporu?uje se kod gr?eva u želucu i u materici, kao i kod menstrualnih bolova i kod epilepti?nih napada.

Na?in upotrebe. ?aj: jedna puna mala kašika popari se sa ?etvrt litre provrele vode i ostavi da odstoji kratko vreme. Kupka: za potpunu kupku potrebno je 200 g maj?ine dušice. Tinktura od maj?ine dušice: na podnevnom suncu ubranim cvastima rastresito napuniti jednu bocu do grli?a, preliti rakijom od žita ili od vo?a, ja?ine 38-40%, i ostaviti na suncu 14 dana. Ulje od maj?ine dušice: na podnevnom suncu ubranim cvastima napuniti jednu bocu i preliti hladno ce?enim maslinovim uljem, tako da nivo ulja bude viši za dva prsta. Ostaviti 14 dana na suncu ili blizu grejnog tela. Jastu?e: biljke staviti u jastu?e i zašiti otvor. Sirup od maj?ine dušice: cvetove i stabljike ubrane na suncu ovlaženim rukama stavljati u teglu. Slojeve biljke i nerafinisanog še?era dobro sabiti u tegli. Ostaviti na suncu oko tri nedelje. Pri ce?enju še?erom natopljenih cvetova i stabljika mora se dodati malo vode, kako bi se one isprale. I ova te?nost se doda sirupu. Potom se posuda sa sirupom stavi na najslabiju vatru kako bi suvišna voda isparila a da se on ne kuva. Sirup ne sme da bude ni previše redak ni previše gust. Da bi se postigla odgovaraju?a gustina, hladiti ga jednom ili dvaput, i probati.